Miras Hukuku 

7338 sayılı veraset ve intikal vergisi kanunu, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu ve diğer ilgili kanunlar, miras hukuku dayanakları olan kanunlardır.

Miras hukuku, taşınır taşınmaz tüm malların mirasa nasıl konu olacağını, bu malların nasıl paylaştırılması gerektiğini konu alır. Ayrıca, miras paylaşımında ortaya çıkacak anlaşmazlıkların çözümünü amaçlar. 

Miras hukukunda gaiplik, miras bırakacak olan kişiden uzun süre haber alınamaması durumudur. Böyle bir durumda hakimin kararıyla kişinin yaşamadığına hükmedilir ve miras bırakacak olan kişin kişiliğine son verilmiş olur. 

Miras Hukuku Neleri Kapsar?

Yapısı gereği miras hukuku aşağıdaki davaları kapsar: 

• Mirasçılık belgesi verilmesi davası, 

• Atanmış kişiye mirasçılık belgesi verilmesi davası,

• Mirastan yoksun bırakılan kişiye, mirasçılık belgesi verilmesi davası,

• Mirasçılık belgesinin iptali,

• Yeniden mirasçılık belgesi verilmesi davası (Ketm-i Verese),

• Mirastan yoksun olmanın tespiti davası,

• Mirasın mahkeme tarafından reddedilmesi ve mirasçılık belgesi verilmesi davası,

• Terekenin tespitine ilişkin davalar,

• Terekenin korunması ile ilgili davalar,

• Tapu kütüğündeki kişi ile miras bırakan kişinin aynı olduğunun tespitine yönelik davalar,

• Muriz muvazaasına yönelik tapu iptali ve tapu tescili davaları,

• Mirasta denkleştirme davası,

• Terekeye iade davaları,

• Saklı payı olan mirasçıların tenkis talebine ilişkin davalar,

• Terekenin resmi defterinin tutulması davaları,

• Mirasta istihkak davaları,

• Miras sözleşmelerinden kaynaklanan davalar,

• Miras sözleşmesinin fesih edilmesine ilişkin davalar,

• Mirasın iflas hükümlerine göre tasfiyesinin yapılmasına ilişkin davalar,

• Alacakların tereke masasına kaydı ve kabulüne ilişkin davalar,

• Alacaklıların mirasın reddinin iptali için açtığı davalar,

• İflas idaresinin mirasın reddedilmesi için açtığı davalar,

• Mirasçının gaipliğine karar verilmesi davası,

• Miras bırakan kişinin gaipliğine karar verilmesi davası,

• Gaiplik ve malvarlığının hazineye intikali davaları,

• Mirasın paylaştırılması talebine ilişkin açılan davalar,

• Mirasın paylaştırılması ve ortaklığın giderilmesi davaları,

• Miras ortaklığına temsilci atanması davası,

• Miras hukukunda terekeye ait aile konutunun sağ kalan eşe verilmesine ait dava,

• Borçlu olan mirasçının kayyım atanmasına ait dava,

• Miras paylaşım sözleşmesinin iptali davası,

• Tereke borcundan dolayı mirasçıların müteselsil sorumluluğuna ait davalar,

• Mirasın mirasçılar tarafından paylaşımından sonra tereke borcundan dolayı mirasçının sorumluluğuna ait dava,

• Tereke borcunu ödeyen mirasçının diğer mirasçılara rücu etmesine ait dava,

• Miras payının temlikinden kaynaklanan davalar,

• Vasiyetnamenin ilgili kişilere okunması ile ilgili davalar,

• Belirli mal vasiyetinin yerine getirilmesine ait davalar,

• Vasiyetnamenin iptali davaları,

• Vasiyetnamenin ifası davaları,

• Vasiyetnamenin açılmasına ilişkin yabancı mahkeme kararlarının tanınması ve tenfizine ait olan davalar,

• Mirastan feragat sözleşmesinin geçersizliğinin tespitine ait davalar,

• Mirasın mirasçılar tarafından gerçek reddine ilişkin davalar,

• Yakın mirasçılar tarafından mirasın reddi halinde mirasın tasfiye edilmesine ait davalar,

• Mirasın borca batık olduğunun tespiti ile ilgili davalar,

• Mirasın reddi kararının iptali ile ilgili davalar,

• Mirasın resmi defterinin tutulmasına ait davalar, 

• Ön mirasçı ve art mirasçı atanmasından kaynaklanan davalar. 

Miras Hukukunda Mal Paylaşımı Nasıldır?

7338 sayılı Veraset ve İntikal kanununda miras paylaşımı konusu ele alınmış ve detaylandırılmıştır. Bu kanuna göre: 

• Miras bırakan kişinin birinci dereceden kan bağı akrabaları. Bu kişiler kişinin çocukları ve torunlarıdır. Ayrıca kan bağı olmasa da, ölen kişinin eşi birinci derecede hakka sahiptir. 

• Miras bırakan kişinin ikinci dereceden kan bağı olan akrabaları. Bu kişiler; annesi, babası, yeğenleri ve kardeşleridir. 

• Miras bırakan kişinin üçüncü dereceden kan bağı olan akrabaları. Bu kişiler; büyükanne, büyükbaba, amca, hala, teyze ve dayı gibi akrabalardır. 

• Miras bırakan kişiyle arasında kan bağı olmayan ancak miras bırakan kişinin vasiyetnamede ismini belirttiği kişilerdir.

Yukarıda sıralanan maddeler söz konusudur. Yani yukarıdaki maddelerde sıralanan kişiler mirastan pay almaya hak sahibidirler. Eğer birinci dereceden başlayan ve diğer derecelere kadar uzanan kişilerden mirası sahiplenen çıkmazsa, mirasa konu olan taşınır ve taşınmaz malların hepsi hazineye gelir kaydedilir. 

Vasiyetname Olmadan Mal Paylaşımı

Mal paylaşımına esas ortada vasiyetname yoksa ve miras bırakan kişi vasiyetname bırakmadan vefat etmişse, mahkeme nezaretinde ilk derece akrabalar öncelikli olmak üzere, miras paylaşımı gerçekleştirilir. 

Murisler dilerlerse miras avukatı yardımıyla da miras paylaşımında bulunabilirler.

Mirastan Çıkarılma Durumu

Türk Medeni Kanununa aykırı davranan murisler miras haklarından mahrum kalabilirler. 

Mirasın Reddedilmesi

Çeşitli nedenlerden dolayı miras reddedilebilir. Genel olarak mirasın reddedilmesinin en önemli nedeni, miras bırakanın borçlarının çok olmasıdır. Eğer miras bırakan kişin borcu malvarlığını geçmişse, mahkemeye başvurarak murisler mirası reddedebilirler. 

Mirası reddetmenin de bazı şartları vardır. Murisler, miras bırakanın vefatını öğrendikten 3 ay içerisinde mahkemeye ret için başvurmalıdır. Bu işlem yazılı ya da sözlü olarak gerçekleştirilebilir. Yazılı ya da sözlü bildirim Sulh Hukuk Hakimliği tarafından yapılabilir. 

Genel uygulamada, borcun malvarlığından çok olması durumunda miras otomatik olarak reddedilmiş sayılır. Ret kararı ise mahkemelerdedir. 

Vasiyetname Türleri ve Hazırlanma Şartları

Veraset ve intikal kanununda vasiyetname türleri ve hazırlanma şartları detaylı olarak anlatılmıştır. İlgili kanuna göre 3 tür vasiyetname hazırlama vardır. 

Resmi Olarak Vasiyetname Hazırlanması

Sulh hukuk hakimliği ya da noter huzurunda, vasiyetname hazırlanabilir. Genelde bu işlem sözlü olarak yapılır. Okuma yazma bilmeyen miras bırakanların en çok tercih ettiği uygulamadır. Mahkemenin görevlendirdiği memur, iki tanık huzurunda sulh hukuk hakimi vasiyetnamenin sözlü hazırlanması için hazır bulunur. Mahkeme ya da noter katibi, vasiyet sahibinin beyanını kayda geçirirler. Kayıt tutanak haline getirilir ve aynı zamanda vasiyetname hükmündedir. 

El Yazısı ile Vasiyetname Hazırlanması

İlgili yasaya göre vasiyetname mutlaka miras bırakan kişinin el yazısı ile hazırlanmalıdır. Daktilo ya da bilgisayar çıktısı kesinlikle kabul edilmez. Bilgisayar çıktısı ya da daktilo ile yazılmış olsa ve miras bırakanın ıslak imzası olsa bile kural olarak bu şekilde hazırlanan vasiyetnameler geçersizdir. 

El yazısı ile hazırlanan vasiyetnamenin son kısmında vasiyetnamenin hazırlandığı tarih yer alır. Eğer tarih atılmamışsa vasiyetname geçersiz sayılır. 

Sözlü Vasiyetname Hazırlanması

Olağanüstü şartlarda hazırlanan vasiyetname türüdür. Doğal afet ya da miras bırakanın son anlarını yaşaması gibi durumlarda tercih edilir. Sözlü olarak hazırlanan vasiyetnamelerde de en az iki tanığın bulunması gerekir. Tanıkların huzurunda hazırlanan vasiyetname son bir kez okunur ve tutanak haline getirilir. Tutanak hazır bulunan kişiler tarafından imzalanır ve miras avukatı gözetiminde Sulh hukuk hakimliğine teslim edilir. 

Miras hukuku ile ilgili olan kanun mevzuatını, 

https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.3.7338.pdf bu bağlantıdan inceleyebilirsiniz.